Πρόσμικτα - Βελτιωτικά Σκυροδέματος : Οι Βασικές Κατηγορίες

Όπως είδαμε και στο εισαγωγικό μας άρθρο τα πρόσμικτα ή βελτιωτικά είναι υλικά που προστίθενται κατά την διεργασία ανάμιξης του σκυροδέματος ή άλλων κονιαμάτων, προκειμένου να τροποποιηθούν οι ιδιότητες του μίγματος είτε κατά την νωπή, είτε κατά την σκληρυμένη κατάστασή του.

Οι νέες τεχνολογίες που εφαρμόζονται στη δόμηση τα τελευταία χρόνια, δημιουργούν ολοένα και περισσότερες απαιτήσεις στις μεταβολές των ιδιοτήτων του σκυροδέματος. Αυτές τις νέες απαιτήσεις έρχεται να καλύψει μια μεγάλη γκάμα χημικών υλικών (υδατοδιαλυτών ενώσεων), τα πρόσμικτα, που χωρίς αυτά δεν θα ήταν δυνατή η κατασκευή όλων αυτών των σημαντικών έργων που μας περιβάλλουν. 

Σε πλήθος περιπτώσεων τα πρόσμικτα έχουν ρευστή μορφή, μπορεί όμως και να τα συναντούμε σε μορφή σκόνης. Οι συνηθέστερες δοσολογίες ανάμιξης κυμαίνονται μεταξύ 0,2% κατά μάζα του περιόχομενου τσιμέντου, περίπου δηλαδή 200 gr./100 kg. τσιμέντου (εκεί συναντούμε τους επιβραδυντές), έως 3-4% που κυμαίνονται οι υπερρευστοποιητές. Εντούτοις στις περιπτώσεις αναστολέων διάβρωσης μπορούν να φτάσουν και το ποσοστό του 10%.

Υπάρχουν τόσα πολλά είδη και διαφορετικές εκδοχές του κάθε είδους που διακρίνονται ανάλογα με την κύρια χρήση τους - γιατί όλα ενέχουν και δευτερεύουσες δράσεις - σε ομάδες. Συγκεκριμένα και σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 934-2:2001 οι 8 βασικές κατηγορίες είναι οι εξής :

1. Υπερρευστοποιητές ή Υπερπλαστικοποιητές  ( Superplasticizers )
2. Αερακτικά  ( Air entrainers )
3. Επιταχυντές πήξης  ( Set accelerators )
4. Επιβραδυντές πήξης  ( Set retarders )
5. Μειωτές νερού ή Πλαστικοποιητές ή Ρευστοποιητές  ( Water reducers or Plasticizers )
6. Επιταχυντές σκλήρυνσης  ( Hardening accelerators )
7. Μειωτές εξίδρωσης  ( Bleeding reducing admixtures )
8. Μειωτές απορροφητικότητας τριχοειδούς  (Water resisting - hydrophobing admixtures )  ή ευρέως γνωστά και ως  Στεγανοποιητικά Μάζης.

Εκτός των 8 βασικών κατηγοριών πρόσμικτων υπάρχουν ακόμη 12 ειδικών προσθέτων που χρησιμοποιούνται για ειδικούς σκοπούς. Τα πρόσθετα αυτά μπορεί να μην ανήκουν στις κατηγορίες γενικής χρήσεως όπως αυτά του ΕΝ 934 αλλά η σημασία τους για την παραγωγή σκυροδεμάτων σε ειδικά έργα, παραμένει σημαντική. Στα επόμενα άρθρα μας θα δούμε αναλυτικότερα πέραν από τις βασικές κατηγορίες, και όλα τα ειδικά πρόσθετα με το βαθμό σπουδαιότητας που τους αξίζει. 

Μείνετε συντονισμένοι!!

Σκυρόδεμα : Προσμίξεις & Βελτιώσεις (Εισαγωγικά)

Τα πρόσμικτα σκυροδέματος αποτελούν έναν τομέα υψηλού ενδιαφέροντος για τους μηχανικούς.

Η γνώση τους σε συδυασμό με τη σωστή και ορθολογική τους χρήση μπορεί να δώσει τις δέουσες λύσεις σε προβλήματα παρασκευής, κατεργασίας, σύνθεσης και συντήρησης του σκυροδέματος.

Τα πρόσμικτα - βελτιωτικά σκυροδέματος είναι προϊόντα που χρησιμοποιούνται σε μικρές δοσολογίες συγκριτικά με τις ποσότητες σκυροδέματος, ως αποτέλεσμα την βελτίωση ή ακόμη και την τροποποίηση των ιδιοτήτων του. Τα τελευταία χρόνια βρισκόμαστε εμπρός θεαματικών εξελίξεων στον τομέα αυτόν και η εξήγηση είναι οι ίδιοι οι λόγοι για τους οποίους χρησιμοποιούνται όλα αυτα τα βελτιωτικά τόσο σε νωπό, όσο και στο σκληρυμένο σκυρόδεμα :

Η αύξηση ή η παράταση της εργασιμότητας του σκυροδέματος σε υψηλές θερμοκρασίες.

Η βελτίωση της συμπεριφοράς του σε παγοπληξία τόσο σε νωπή κατάσταση όσο και κατά τη διάρκεια της λειτουργικής του ζωής.

Η επιβράδυνση ή η επιτάχυνση της πήξης του μπετόν.

Η αύξηση των πρώιμων και των τελικών αντοχών του σε θλίψη και εφελκυσμό κάμψης.

Η μείωση της θιξοτροπίας του σκυροδέματος (ρευστοποίησή του) για σκυροδετήσεις δομικών στοιχείων με πυκνούς οπλισμούς.

κ.τ.λ.

Εκείνο που αξίζει να σημειωθεί είναι ότι η επιλογή τους συνήθως βασίζεται στις επικρατούσες κλιματολογικές συνθήκες και στις απαιτήσεις του εκάστοτε έργου. Επίσης πρέπει να διαθέτει κανείς βασικές γνώσεις πάνω στα πρόσμικτα, έτσι ώστε να μπορεί να κρίνει πότε δικαιολογείται και πότε επιβάλλεται η χρήση τους. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να τηρούνται οι βασικοί κανόνες της τεχνολογίας του σκυροδέματος και θα ήταν σκόπιμο λάθος να θεωρούνται πανάκεια παρά τα πλεονεκτήματά τους. Τυχόν υπερδοσολογίες μπορούν να οδηγήσουν σε υπερβολικές καθστερήσεις κατά την πήξη ή σε μειώσεις των αντοχών του σκυροδέματος.

Κλείνοντας όσον αφορά το μύθο περί επιβάρυνσης κόστους θα ήθελα να τονίσω ότι στις περισσότερες περιπτώσεις το κόστος χρήσης ενός πρόσμικτου αντισταθμίζεται από τις ωφέλειες που προσδίδει στο αποτέλεσμα. Βλέπουμε για παραδειγμα μια ευκολία εκ των υστέρων στη μεταχείρηση του σκυροδέματος, ακόμη λιγότερα έξοδα για τη συμπύκνωσή του και μακροπρόθεσμα μια λιγότερο δαπανηρή συντήρηση στη διάρκεια ζωής του έργου. Σίγουρα πρέπει να τονισθεί ότι πολλές φορές με αλλαγές στη σύνθεση και τον τρόπο παρασκευής του σκυροδέματος μπορούμε να εξαλείψουμε τη χρήση των προσμίκτων. Για παράδειγμα μπορούμε να επιταχύνουμε την πήξη του  ζεστένοντας τα αδρανή ή το τσιμέντο ή το νερό, σε κάθε περίπτωση όμως η χρήση ενός πρόσμικτου δίνει τα ίδια ή καλύτερα αποτελέσματα με χαμηλότερο κόστος.